आपल्या जीवनात अनेकदा आपण ऐकतो की, “सध्या वाईट वेळ चालू आहे,” किंवा “वेळ चांगली नाही.” आपण यावर इतका विश्वास ठेवतो की, प्रत्येक संकटाला आपण वाईट वेळेचं लेबल लावतो. परंतु खरोखरच वाईट वेळ असते का? की ही केवळ आपल्या मनाची अवस्था असते, जी परिस्थितीला वाईट ठरवते? या लेखात आपण वाईट वेळ ही केवळ एक भ्रामक कल्पना आहे, याचा सखोल विचार करू.
वेळेचं स्वरूप:
प्रत्येक वेळ कशी असते? ती चांगली की वाईट? खरं तर, वेळ ही एक निर्जीव गोष्ट आहे. तिचं स्वतःचं अस्तित्व असतं, पण तिचं स्वरूप आपल्या दृष्टिकोनावर अवलंबून असतं. उदाहरणार्थ, एकाच परिस्थितीत एखाद्या व्यक्तीला ती संधी वाटते, तर दुसऱ्याला संकट वाटतं. यावरूनच आपण समजू शकतो की वेळ ही चांगली किंवा वाईट नसते, तर ती आपल्या विचारांवर अवलंबून असते.
भ्रम आणि वास्तव:
वाईट वेळेचा विचार हा मुख्यतः आपल्या भीती, अपयश आणि अपेक्षांच्या असमाधानातून येतो. जर एखादी गोष्ट आपल्या मनासारखी झाली नाही, तर ती वाईट वाटू शकते. उदाहरणार्थ, एखाद्या परीक्षेत अपेक्षेप्रमाणे गुण मिळाले नाहीत, तर ती वाईट वेळ वाटते. परंतु याच प्रसंगाकडे दुसऱ्या कोनातून पाहिल्यास आपण त्यातून शिकण्याची संधी मिळवू शकतो.
वाईट वेळेचा भ्रम हा आपल्या मनाने तयार केलेला असतो. ही एक प्रकारची मानसिक स्थिती आहे जी आपण स्वतःच निर्माण करतो. वास्तविकता अशी आहे की, प्रत्येक संकटामध्ये संधी लपलेली असते. फक्त ती पाहण्याचा दृष्टिकोन लागतो.
मन आणि वेळेचा संबंध:
आपलं मन वेळेला चांगलं किंवा वाईट ठरवतं. आपण ज्या प्रकारे विचार करतो, त्यावरून आपल्या भावनांची निर्मिती होते. त्यामुळे वाईट वेळ म्हणजे आपल्या नकारात्मक विचारांचा परिपाक असतो. जर आपण कोणत्याही परिस्थितीला सकारात्मकतेनं स्वीकारलं, तर वाईट वेळ असं काही उरतंच नाही.
उदाहरणार्थ, निसर्गात घडणाऱ्या घटना पाहा. सूर्य उगवतो, मावळतो, पावसाळा येतो, हिवाळा जातो. निसर्गात कोणत्याही गोष्टीला चांगलं किंवा वाईट म्हणता येत नाही. त्या फक्त असतात. त्याचप्रमाणे आपल्या जीवनातही वेळ फक्त असते; तिचं मुल्यांकन आपण कसं करतो, हे महत्त्वाचं ठरतं.
संकटांमधून शिकण्याची संधी:
वाईट वेळेच्या नावाखाली आपण बहुतेक वेळा संकटांना दोष देतो. पण संकटं ही आपल्याला शिकवण्यासाठी येतात. जीवनातली प्रत्येक अडचण ही आपल्याला काहीतरी नवीन शिकण्याची संधी असते.
उदाहरणार्थ, एखादी व्यक्ती नोकरी गमावते, तेव्हा तो प्रसंग त्याच्या दृष्टीने वाईट असतो. पण याच प्रसंगातून काही जण स्वतःला पुन्हा सिद्ध करतात आणि नवीन कौशल्य आत्मसात करून अधिक चांगलं करतात. जर त्यांनी ती वेळ वाईट मानून निराशेने भरून घेतली असती, तर प्रगती होणं शक्यच नव्हतं.
वाईट वेळेचं मिथक कसं सोडायचं?
१. स्वतःला विचार करा:
एखादी गोष्ट वाईट वाटतेय का? का वाटतेय? यामागचं मूळ कारण शोधा. बर्‍याचदा हे कारण आपल्या अपेक्षांशी संबंधित असतं.
२. दृष्टिकोन बदला:
प्रत्येक संकटाकडे संधी म्हणून पाहा. तुम्हाला काय शिकता येईल, हे शोधा. नकारात्मकतेतून सकारात्मक दृष्टिकोन निर्माण करा.
३. ताबा मिळवा:
वाईट वेळेचं भूत तुम्हाला सतावत असेल, तर त्याला तुमचं आयुष्य नियंत्रित करू देऊ नका. शांत राहून त्याचा सामना करा.
४. स्मरणशक्ती वापरा:
तुमच्या पूर्वीच्या आयुष्यातल्या प्रसंगांचा विचार करा. ज्या वेळेला तुम्ही वाईट म्हणालात, ती वेळ नंतर चांगल्या अनुभवांचं कारण बनली असेल.
सकारात्मक दृष्टिकोनाचे फायदे:
वाईट वेळेचा भ्रम नाहीसा केला, की जीवन अधिक सुखकर होतं. संकटं येतात, जातात, पण त्यांचा परिणाम कमी होतो. सकारात्मक विचार तुम्हाला अधिक आत्मविश्वास, स्थिरता, आणि आनंद देतो.
उदाहरणार्थ, ऐतिहासिक महान व्यक्तींनीही कठीण प्रसंगांचा सामना केला आहे. पण त्यांनी त्यांना वाईट वेळ न मानता शिकण्याची संधी मानली. त्यांचं उदाहरण आपल्याला दाखवतं की, वेळ कधीच वाईट नसते; ती आपली वाटचाल ठरवणारी असते.
वाईट वेळ ही फक्त आपल्या मनाची निर्मिती असते. वास्तवात वेळ चांगली किंवा वाईट नसते. ती फक्त अस्तित्वात असते. आपण तिला कसा अर्थ लावतो, त्यावर तिचं स्वरूप ठरतं. त्यामुळे वाईट वेळेच्या भ्रमातून बाहेर पडणं आणि प्रत्येक परिस्थितीकडे सकारात्मकतेने पाहणं महत्त्वाचं आहे.
आपल्या आयुष्यात येणाऱ्या प्रत्येक क्षणाला शिकण्याची संधी मानूया. कारण संकटं ही जीवनाचा भाग आहेत; ती आपल्याला अधिक सक्षम बनवतात. वाईट वेळेचा भास सोडून, वास्तवाचा स्वीकार करूया आणि जीवनाचा आनंद घेऊया.
धन्यवाद!
गोळ्या घेण्यापेक्षा मानसिक समस्येतून बाहेर पडण्यासाठी ‘आपलं मानसशास्त्र’ ची मदत घ्या.