जगणं म्हणजे आनंद, दु:ख, वेदना, संघर्ष आणि यश यांचा एक संगम आहे. प्रत्येक व्यक्ती आपल्या आयुष्यात वेगवेगळ्या प्रकारच्या वेदनादायी घटनांचा सामना करतो. काहींच्या जीवनात त्या घटना लहान असतात तर काहींच्या जीवनात त्या फारच मोठ्या असतात. परंतु, या सर्व घटना आपल्या मनावर, विचारांवर आणि भावनांवर खोलवर परिणाम करतात. अशा वेळी स्वतःला सावरणं म्हणजेच आत्मसंयम आणि आत्मचिंतन हे अत्यंत महत्त्वाचं ठरतं.
वेदनादायी घटना आणि त्यांचे परिणाम
वेदनादायी घटना म्हणजे कोणत्याही प्रकारच्या ताणतणावाच्या आणि त्रासदायक परिस्थितीची अनुभूती. या घटनांमध्ये मानसिक, शारीरिक आणि भावनिक तणावांचा समावेश होतो. उदाहरणार्थ, एखाद्या प्रिय व्यक्तीचं निधन, नोकरी गमावणं, प्रेमभंग, अपयश यांसारख्या घटना आपल्याला मानसिक त्रास देतात. या घटना आपल्याला अशांत करतात, आपल्या मनाची स्थिरता हरवून टाकतात आणि कधीकधी डिप्रेशन किंवा चिंता निर्माण करतात.
सावरणं का महत्त्वाचं आहे?
स्वतःला सावरणं हे प्रत्येक वेदनादायी घटनांचा शेवट असावं, असं का म्हणावं? याचं उत्तर आपल्या मनोविज्ञानात आहे. वेदना आणि दु:ख यांचं प्रभाव आपल्या मनावर दीर्घकाळ राहतो. त्यामुळे आपल्या मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यावर त्याचे नकारात्मक परिणाम होतात. या परिणामांपासून बचाव करण्यासाठी आणि जीवनात पुन्हा आनंद आणि समाधान प्राप्त करण्यासाठी स्वतःला सावरणं अत्यंत आवश्यक आहे.
सावरण्याचे मार्ग
१. आत्मचिंतन:
वेदनादायी घटनांनंतर आत्मचिंतन करणं अत्यंत महत्त्वाचं आहे. यामध्ये आपल्या भावनांचा स्वयंपरीक्षण करणं, आपल्या मनातील विचारांचं विश्लेषण करणं आणि त्यांना स्विकारणं समाविष्ट आहे.
२. ध्यान आणि योग:
ध्यान आणि योग आपल्या मनाला शांत करण्यासाठी आणि तणाव दूर करण्यासाठी उपयुक्त असतात. या क्रियाकलापांमुळे आपल्या मनातील विचारांची गती कमी होते आणि मन शांती प्राप्त होतं.
३. सकारात्मकता:
जीवनात सकारात्मकता महत्त्वाची आहे. दु:ख आणि वेदनेच्या काळातही सकारात्मक विचार करणं आणि सकारात्मक दृष्टिकोन बाळगणं आपल्याला सावरण्यात मदत करतो.
४. संवाद:
आपल्या भावनांना व्यक्त करणं हे महत्त्वाचं आहे. कुटुंबातील सदस्य, मित्र किंवा तज्ञ व्यक्तीशी संवाद साधणं आपल्याला मानसिक आधार देऊ शकतं.
५. धैर्य आणि सहनशीलता:
धैर्य आणि सहनशीलता हे दोन गुण आपल्याला वेदनादायी परिस्थितीतून बाहेर पडण्यासाठी मदत करतात. हे गुण आपल्याला धीर देतात आणि जीवनातील संघर्षांचा सामना करण्याची ताकद देतात.
स्वतःला सावरणं हे प्रत्येक वेदनादायी घटनांचा शेवट असावं, असं मानण्याचं कारण म्हणजे आपलं मानसिक आरोग्य आणि सुख. वेदना आणि दु:ख यांचा प्रभाव आपल्याला कमी करण्यासाठी आणि जीवनात पुन्हा आनंद आणि समाधान प्राप्त करण्यासाठी स्वतःला सावरणं अत्यंत आवश्यक आहे. यासाठी आत्मचिंतन, ध्यान, योग, सकारात्मकता, संवाद, धैर्य आणि सहनशीलता या गोष्टींचा अवलंब करणं महत्त्वाचं आहे. जीवनात येणाऱ्या प्रत्येक वेदनादायी घटनेचं स्वागत धैर्याने आणि आत्मसंयमाने करावं, असं शिकणं हीच खरी यशाची आणि समाधानाची गुरुकिल्ली आहे.
गोळ्या घेण्यापेक्षा मानसिक समस्येतून बाहेर पडण्यासाठी ‘आपलं मानसशास्त्र’ ची मदत घ्या.