तुमचे मन आजारी पडले आहे, हे नेमके कसे ओळखायचे?
मानसिक आरोग्य हा आपल्या सर्वांगीण आरोग्याचा अविभाज्य भाग आहे, तरीही याकडे अनेकदा लक्ष दिले जात नाही आणि त्यावर उपचार केले जात नाहीत. जसे आपले शरीर अस्वस्थ होऊ शकते, तसेच आपले मन देखील होऊ शकते. तथापि, मानसिक आजाराची चिन्हे ओळखणे आव्हानात्मक असू शकते, कारण ते वेगवेगळ्या प्रकारे प्रकट होऊ शकतात आणि प्रत्येक व्यक्तीसाठी भिन्न असू शकतात. या लेखात, काही सामान्य संकेतकांचा शोध घेऊ जे तुमचे मन त्याच्या आरोग्यदायी स्थितीत नाही का आणि मदत आणि समर्थन मिळविण्यासाठी तुम्ही कोणती पावले उचलू शकता हे पाहुयात.
१. सतत नकारात्मक भावना
तुमचे मन अस्वस्थ असण्याची सुरुवातीच्या लक्षणांपैकी एक म्हणजे सतत नकारात्मक भावना अनुभवणे. यात दुःख, चिंता, राग किंवा निराशेच्या भावनांचा समावेश असू शकतो जो दीर्घकाळ टिकून राहतो, तुमच्या दैनंदिन जीवनात आणि कामकाजात हस्तक्षेप करतो. जर तुम्हाला या भावनांना झटकून टाकणे कठीण वाटत असेल आणि ते तुम्हाला भारावून टाकू लागले तर मदत घेण्याची वेळ येऊ शकते.
२. झोपेच्या नमुन्यांमध्ये बदल
झोपेचा आपल्या मानसिक आरोग्याशी जवळचा संबंध आहे आणि तुमच्या झोपेच्या पद्धतींमध्ये लक्षणीय बदल हे मानसिक त्रासाचे सूचक असू शकतात. यामध्ये निद्रानाशाचा समावेश असू शकतो, जिथे तुम्हाला झोपायला त्रास होतो, किंवा जास्त झोपणे, जिथे तुम्हाला सकाळी अंथरुणातून उठणे कठीण जाते. दोन्ही टोकाची लक्षणे अंतर्निहित मानसिक आरोग्य समस्या असू शकतात.
३. स्वारस्य आणि आनंद गमावणे
जर तुम्ही एकेकाळी छंद, सामाजिक परस्परसंवादाचा आनंद घेत होता पण आता ते आकर्षण तुम्ही गमावले आहे आणि ते रसहीन किंवा जबरदस्ती वाटत असल्यास, हे मानसिक आरोग्याच्या चिंतेचे लक्षण असू शकते. तुम्हाला आनंद देणार्या गोष्टींमध्ये रस किंवा आनंद नसणे हे नैराश्य किंवा इतर मूड विकारांचे सूचक असू शकते.
४. लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण
मानसिक आजार तुमच्या संज्ञानात्मक कार्यावर परिणाम करू शकतो, ज्यामुळे लक्ष केंद्रित करण्यात, निर्णय घेण्यात किंवा गोष्टी लक्षात ठेवण्यात अडचणी येतात. तुमची लक्ष केंद्रित करण्याची आणि तर्कशुद्ध निवड करण्याची तुमची क्षमता लक्षणीयरीत्या बिघडलेली आहे असे तुम्हाला आढळल्यास, मानसिक आरोग्याच्या समस्येची शक्यता विचारात घेणे आवश्यक आहे.
५. भूक आणि वजनात बदल
भूक आणि वजनातील बदल तुमच्या मानसिक आरोग्याशीही जोडले जाऊ शकतात. काही व्यक्तींना त्यांची भूक कमी होऊ शकते आणि जास्त ताण किंवा चिंतेमुळे वजन कमी होऊ शकते, तर काही लोक आरामासाठी अन्नाकडे वळू शकतात आणि वजन वाढवू शकतात. दोन्ही परिस्थिती भावनिक त्रास दर्शवू शकतात.
६. सामाजिक माघार घेणे
सामाजिक परस्परसंवादातून अचानक माघार घेणे आणि मित्र आणि प्रियजनांपासून स्वतःला वेगळे ठेवण्याची इच्छा हे संबंधित लक्षण आहे. एकटेपणाचे क्षण असणे सामान्य असले तरी, सामाजिक माघार घेण्याचा सततचा नमुना नैराश्य किंवा सामाजिक चिंता यासारख्या परिस्थितीचे लक्षण असू शकते.
७. शारीरिक लक्षणे
मानसिक आरोग्य आणि शारीरिक आरोग्य एकमेकांशी घट्ट गुंफलेले आहेत. तीव्र डोकेदुखी, पोटदुखी, स्नायूंचा ताण आणि इतर अस्पष्ट शारीरिक लक्षणे काहीवेळा अंतर्निहित मानसिक आरोग्य समस्यांना कारणीभूत ठरू शकतात. कोणतीही वैद्यकीय कारणे नाकारण्यासाठी आणि मानसिक आरोग्य चिंतेची शक्यता दूर करण्यासाठी मानसशास्त्र तज्ञांचा सल्ला घेणे महत्वाचे आहे.
निष्कर्ष
मानसिक आजाराची चिन्हे ओळखणे ही मदत आणि समर्थन मिळविण्याची पहिली पायरी आहे. हे लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे की मानसिक आरोग्य हे शारीरिक आरोग्याइतकेच महत्त्वाचे आहे आणि आवश्यकतेनुसार मदतीसाठी पोहोचण्यात कोणतीही लाज नाही. जर तुम्हाला किंवा तुमच्या ओळखीच्या व्यक्तीला या लेखात नमूद केलेल्या कोणत्याही लक्षणांचा अनुभव येत असेल तर, मानसिक आरोग्य व्यावसायिकांचा सल्ला घ्या जो तुम्हाला मानसिक आरोग्याच्या मार्गावर मदत करण्यासाठी मार्गदर्शन, समर्थन आणि उपचार पर्याय देऊ शकेल. लक्षात ठेवा की तुम्ही एकटे नाही आहात आणि बरे होण्याची आणि निरोगी मनाची आशा असते.
गोळ्या घेण्यापेक्षा मानसिक समस्येतून बाहेर पडण्यासाठी ‘आपलं मानसशास्त्र’ ची मदत घ्या.
Khupach chaan vaatala